De ambitie is 100.000 hectare eiwitrijke gewassen in 2030. Op 23 augustus is weer een stap in die richting gezet tijdens de Praktijkmiddag Eiwitgewassen bij Compas Agro in Venlo. Telers, teeltadviseurs en onderzoekers waren aanwezig om te delen en te horen wat de stand van zaken is rondom teelt en afzet van peulvruchten. In het bijzonder lupine en veldbonen.
De Nationale Eiwitstrategie voorziet in ambitieuze doelstelling wat betreft de Nederlandse teelt, afzet en dierlijke en humane consumptie van peulvruchten. Doelstelling is de teelt van eiwitgewassen op 100.000 hectare in 2030. Op dit moment is het peulvruchtenareaal 18.000 hectare. Organisator Patrick Lemmens, projectleider LLTB, geeft aan dat deze beweging goed is voor zowel de plantaardige als de dierlijke sectoren. Aangezien eiwitgewassen ook als veevoer zijn in te zetten en daarmee geïmporteerd soja kunnen vervangen. Zo bevatten veldbonen meer eiwit dan sojabonen.
Veldbonen
De drie telersgroepen van het project Verbonden Peelproeftuinen hebben inmiddels ervaring opgedaan met teelt, afzet en rotatie binnen het bouwplan. De teelt en afzet van veldbonen gaat goed. Hoewel onkruid en de chocoladevlekkenziekte soms spelbrekers zijn, volgens Harm Vogels, projectleider bij ZLTO. Groot deel van de veldbonen wordt verwerkt bij Cosun tot eiwitisolaat.
Uitdaging in lupine
Daarentegen ervaren de lupinetelers veel uitdagingen, vertelt Marieke van Beers van Innovatiehuis de Peel. Anthracnose, bitterheid en onkruid spelen de lupineteelt parten. Een mengteelt van blauwe lupine, naakte haver en deder (OMEGA-project van Louis Bolk Instituut) lijkt perspectief te bieden als het gaat om het verlagen van de schimmelaantasting en onkruiddruk. Resultaten van dit project volgen nog.
Teelthandeling veldbonen in ontwikkeling
“Peulvruchten hebben meerwaarde voor bodem, landschap en biodiversiteit”, volgens Duncan Ralstone, onderzoeker Wageningen UR Open teelten in Vredepeel. “In een vruchtwisseling van 1 op 6 zijn eiwitgewassen op te nemen in het bouwplan. Het geeft akkerbouwers in de Peel meer opties in de keuze van rustgewassen.” Op dit moment wordt gewerkt aan een nieuwe teelthandeling voor veldbonen. Voor lupine is vorig jaar een teelthandeling ontwikkeld.
Verspakketten
In de afzet van lupine zijn wel veelbelovende stappen gezet. Marketeer Friek van Helden heeft bij Cateraar Vermaat, Boon en provincie Noord-Brabant het gouden boontje in de recepten en op het menu gekregen. “Lupine in de verspakketten - die veel supermarkten verkopen – opnemen, is een volgend doel.”
Studenten van HAS green academy hebben prachtige veldboonproducten voor humane consumptie ontwikkeld. “Echt producten die verder gebracht kunnen worden”, volgens Judith van de Mortel, lector Has green academy. Zij is verheugd dat jonge mensen ook toekomstige kansen zien in de eiwittransitie.
Toekomst
Meer eiwitgewassen voor de Peel zitten in de pijplijn. Witte en zwarte bonen, kikkererwten maar ook aardaker. Wouter Kohlen van Wageningen UR noemt dit vergeten peulgewas perspectiefrijk omdat het gewas verdikte wortels met veel eiwit in de bodem vormt die eetbaar zijn. “Vergelijkbaar met zoete aardappel.”
Uiteraard werd er ook volop geproefd en gesnoept van peulvruchten. Marieke Lameris van Lekker Lupine verzorgde diverse gerechtjes en snacks op basis van regionaal geteeld lupine.
Verbonden Peelproeftuinen voor slimme gewasrotaties is een samenwerkingsverband met AgroProeftuin de Peel, Innovatiehuis de Peel, Limburgse Land- en Tuinbouwbond, Praktijkcentrum voor Precisielandbouw, HAS green academy, Wageningen University & Research en ZLTO.
